NRVT heeft een alternatief voor de hybride taxatievorm: de Bureauwaardering. Daar wordt echter heel weinig gebruik van gemaakt (in ongeveer 1% van de gevallen, is te concluderen uit deze Kamerbrief van 8 juli 2022, pagina 7). De kosten van een Bureauwaardering variëren, maar zijn al snel € 200 of meer, terwijl de Desktop Taxatie® (van Calcasa) gemiddeld € 85 kost. Dat is nog altijd bijna drie keer zo duur als de voorheen toegestane modelmatige waardebepaling. Wel zijn beide hybride taxaties veel goedkoper dan een fysieke taxatie.
Het NRVT was nooit mild in zijn kritiek op de Desktop Taxatie®, maar dreigt nu met escalatie. NRVT stelt dat uit de audit blijkt, dat niet voldaan wordt aan basale regels die gelden voor Register-Taxateurs. Een van die regels is dat de taxateur inzichtelijk, navolgbaar en reproduceerbaar zelfstandig tot een beoordeling van de waarde is gekomen. Een handtekening zetten onder een door de computer berekende waarde, is daarmee in strijd. Er zijn nog meer kritiekpunten op de Desktop Taxatie®. NRVT is hierover ‘zeer bezorgd’. Daarom gaan ze nu strikte naleving van hun eigen regels handhaven, zo wordt gedreigd. Voor de taxateurs die in 2023 gecontroleerd worden, betekent dit dat als ze verder gaan met de Desktop Taxatie®, ze voor het Tuchtcollege worden geroepen. De Bureauwaardering is daarentegen wèl een goede hybride taxatiemethode. In de audit is er slechts één onderzocht, geeft NRVT toe.
Steun voor NRVT-standpunt van NVM en VBO
Makelaarsvereniging NVM is het eens met NRVT. Ook de andere makelaarsvereniging VBO deelt dit standpunt, maar is nog iets feller: ze geven aan al langer gewaarschuwd te hebben voor de Desktop Taxatie®. En ze vinden het nu wel mooi geweest: ze vinden dat NRVT te langzaam acteert. Betrokken taxateurs hadden direct voor het tuchtrecht gesleept moeten worden. De standpunten van NVM en VBO is niet vreemd, gezien het feit dat zij mede de niet-succesvolle Bureauwaardering hebben opgesteld.
Is NRVT-standpunt een achterhoedegevecht?
De kritiek van NRVT heeft een hoog ‘wij-van-WC-eend’-gehalte. Het eigen product is volgens de eigen regels wel goed, terwijl het concurrerende en veel goedkopere product dat niet zou zijn.
Zowel Nationale Hypotheek Garantie als de Nederlandse Vereniging van Banken hebben nog op dezelfde dag op het NRVT-bericht gereageerd: ze stellen niet te twijfelen aan de betrouwbaarheid van de Desktop Taxatie®. Ze blijven deze gewoon accepteren. De Europese Bankenautoriteit, die feitelijk verantwoordelijk is voor deze machtsstrijd vanwege hun verbod op de modelmatige waardebepaling, heeft nog niet geoordeeld dat de Desktop Taxatie® onvoldoende zou zijn om de waarde te bepalen.
Calcasa, dat verantwoordelijk is voor de berekeningsmethodiek van de Desktop Taxatie®, wijst erop dat consultants van KPMG het model ‘robuust’ vinden. Een woordvoerder van Calcasa stelt in het Financiële Dagblad dan ook dat er ‘te veel regels uit de oude wereld worden toegepast op een nieuw product’.
Is deze ruzie van belang voor uw adviespraktijk?
De onmin over de Desktop Taxatie®, die zich lijkt te ontspinnen tot een soap, lijkt wellicht weinig met uw praktijk van doen te hebben. Maar daarin kunt u zich vergissen. Een argument dat NVB noemt vóór de Desktop Taxatie® is dat andere dure waardebepalingen niet meer in verhouding staan tot een klantwens een kleine lening af te sluiten voor een verbouwing of verduurzaming. Als NRVT tuchtrechtelijke stappen onderneemt tegen Register-Taxateurs die voorzien in de Desktop Taxatie®, kunnen zij eieren voor hun geld kiezen door de Desktop Taxatie® niet meer te ondertekenen. Een taxateur hoeft niet aangesloten te zijn bij NRVT. Maar zonder NRVT-aansluiting, wordt een volledig taxatierapport van deze taxateurs niet geaccepteerd volgens NHG-normen.
U denkt natuurlijk in het belang van de klant: in hun belang is vooral de bijkomende kosten laag te houden. Als de Desktop Taxatie® onmogelijk wordt gemaakt, gaat dit ten koste van dit klantbelang. Maar natuurlijk is de klant ook niet geholpen als een waardering niet zou blijken te kloppen. Daarvan zijn echter tot nu toe geen concrete signalen.de Desktop Taxatie® is inmiddels enkele tienduizenden keren gebruikt, waarbij nog geen signalen zijn waargenomen dat de waardes de realiteit niet benaderen.
Disclaimer
Dit artikel is geschreven naar inzicht van 9 februari 2023. Stichting Erkend Hypotheekadviseur heeft bij het schrijven en redigeren van dit artikel de nodige zorgvuldigheid betracht. Stichting Erkend Hypotheekadviseur is op geen enkele wijze verantwoordelijk voor de schade die ontstaat als gevolg van eventuele onjuistheden in deze tekst.