Er is een kwalitatief onderzoek met focusgroepen uitgevoerd om inzicht te krijgen in de gesprekken die hypotheekadviseurs voeren met klanten over verduurzaming, welke motieven en drempels zij zien bij klanten om te verduurzamen en hoe het geven van advies over verduurzaming mogelijk bevorderd kan worden.

Uit het rapport blijken bepaalde triggers en drempels voor zowel de klant als adviseur om te verduurzamen.

Triggers en drempels klanten
De top vier argumenten van klanten om te verduurzamen zijn:

1. Besparen op energiekosten (als belangrijkste reden)
2. Het energiebespaarbudget als aanvulling op een hypotheek
3. Verbetering van het wooncomfort
4. Rentekorting voor duurzame(re) woningen

De belangrijkste drempels voor klanten om te verduurzamen zijn:

1. Een gebrek aan kennis over de mogelijkheden, kosten en terugverdientijd
2. De hoge investeringskosten (en hogere maandlasten indien die geleend worden)

Ervaringen adviseurs zelf
Er is ook onderzocht naar de houding van hypotheekadviseurs zelf over advies omtrent verduurzaming. Daaruit komen verschillende zaken naar voren.

• Het meenemen van verduurzaming in het adviesgesprek is heel verschillend. Sommige adviseurs zeggen dit altijd standaard te doen. Anderen zeggen het initiatief aan de klant te laten. Verduurzaming komt dan in minder dan de helft van de gevallen ter sprake.
• Adviseurs staan wel positief tegen advies over verduurzaming. Men ziet dat niet alleen als morele plicht, maar ook omdat de zorgplicht de adviseur dwingt de klant te informeren over de financiële risico’s. En een commercieel belang weegt ook mee.
• Adviseurs maken vaak gebruik van online informatiebronnen en tools in advies over verduurzaming. Voor specialistische kennis wordt doorverwezen.
• Adviseurs stellen dat hun advies vaak gevolgd wordt. Maar veel adviseurs geven aan daar geen zicht op te hebben als de financiering eenmaal rond is.
• Opvallend is dat zonnepanelen het meest gewenst worden door klanten, terwijl isolatiemaatregelen achterblijven.

Drempels die adviseurs ervaren
Adviseurs ervaren vooral de volgende drempels bij advies over financiering van verduurzaming:

• Het bouwdepot duurt vaak te kort: omdat er te weinig capaciteit is om verduurzamingsmaatregelen te treffen, verloopt het depot voordat er iets gebeurd is. Aanbeveling: de looptijd van een bouwdepot verlengen.
• Het energiebespaarbudget van € 9.000 is te laag. Aanbeveling: het EBB verhogen.
• De plicht om een heel dossier op te bouwen voor een aanvullende, relatief kleine verhoging van het hypothecaire krediet bovenop een lopende hypotheek. Aanbeveling: AFM zou lagere eisen moeten stellen aan een deeladvies, zeker als de aanvullende lening per saldo (nagenoeg) kostenneutraal is. Dat verlaagt ook de advieskosten.
• Verschil in beleid bij andere adviseurs: niet iedereen neemt verduurzaming mee. Dat zou standaard moeten worden.
  Aanbeveling: er zou vastgelegd moeten worden dat verduurzaming standaard meegenomen wordt.
• Verduurzaming is door VvE’s lastig te financieren.
  Noot SEH: het onderzoek is uitgevoerd voordat de SVVE (subsidieregeling vergelijkbaar met ISDE) werd ingevoerd, en ook voordat op 1 december 2022 de EBL voor kleine VvE’s beschikbaar kwam. Ook is sindsdien de Stimuleringslening kleine VvE’s met NHG mogelijk.
• Sommige adviseurs twijfelen aan betrouwbaarheid van uitvoerders door acquisitie met leadvergoedingen. Ook wordt een lage kwaliteit van uitvoering genoemd.

Voor uw praktijk van belang
Mogelijk zijn de uitkomsten voor u niet verrassend. Zeker bepaalde punten lijken een open deur. Toch is het goed dat onderzoek deze open deuren nu onderschrijft. Bovendien zijn er wel degelijk zaken uit het onderzoek te halen.

Zo is het best opmerkelijk dat bij klanten zonnepanelen het eerst gezien worden als verduurzamingsmaatregel, terwijl ‘laaghangend fruit’ als isolatie vaak minder ingrijpend en duur is, terwijl het ook erg veel kan opleveren. Ook is het interessant om te zien welke problemen uw collega’s ervaren en welke aanbevelingen zij daarvoor aandragen. Mogelijk herkent u die drempels en kunt u zich vinden in de oplossingsrichtingen. Probeer die dan ook bespreekbaar te maken in uw organisatie.

Het is ook te hopen dat de AFM meeleest en meedenkt. Er wordt al jaren gesproken over ‘verkort advies’. Al in 2013 (tien jaar geleden) werd dit idee geopperd. Er is echter tot nu toe te weinig invulling aan gegeven, of de signalen hierin zijn tegenstrijdig. Het beleid lijkt gericht te zijn op juist altijd uitbreiding van advies en meer plichten, waarbij men zich kan afvragen of dit de maatschappij als geheel ten goede komt.

Disclaimer

Dit artikel is geschreven naar inzicht van 12 januari 2023. Stichting Erkend Hypotheekadviseur heeft bij het schrijven en redigeren van dit artikel de nodige zorgvuldigheid betracht. Stichting Erkend Hypotheekadviseur is op geen enkele wijze verantwoordelijk voor de schade die ontstaat als gevolg van eventuele onjuistheden in deze tekst.