Overstromingsrisico’s onderbelicht

We schreven in februari van dit jaar over de grote mogelijke gevolgen van funderingsproblemen. De risico’s daarvan worden volgens de AFM sterk onderschat. We schreven toen al, dat je al met erg veel risico’s rekening moet houden in je adviesgesprek met de klant. Gelukkig geldt het funderingsrisico niet overal. Maar nu komt het Centraal Planbureau met nòg een risico om rekening mee te houden: het overstromingsrisico. Al is dat risico natuurlijk niet nieuw. Het Verbond van Verzekeraars benadrukt hoe belangrijk het is dat Nederlanders, in het bijzonder huiseigenaren, zich bewust zijn van die risico’s. En dat die vaak niet verzekerbaar zijn.

Studierapport Centraal Planbureau (CPB)
In september 2025 publiceerde het CPB de uitkomsten van een studie naar de financiële gevolgen van een overstroming en de kans dat dit risico zich voordoet. Hiervan is ook een samenvattende infographic beschikbaar.

 Het onderzoek richt zich alleen op:

• Eengezinswoningen, en
• het overstromingsrisico bij ‘water van opzij’: bij bijvoorbeeld een dijkdoorbraak. Er is dus niet gekeken naar overstromingsrisico’s vanwege ernstige en/of langdurige regenval (‘water van boven’).

Het goede nieuws is, dat twee derde van het Nederlands grondgebied helemaal of vrijwel geen overstromingsrisico loopt. Van alle 4,7 miljoen eengezinswoningen, lopen er 2,6 miljoen geen risico. Maar de andere 2,1 miljoen dus wel. De mate van risico verschilt wel sterk (kans van 1:10 tot 1: 100.000 per jaar). 16% van de eengezinswoningen loopt het risico op een overstroming van eens in de 1.000 jaar of vaker.

De financiële gevolgen van die risico’s verschillen natuurlijk ook sterk. Ben je een huurder van een eengezinswoning, dan loop je geen risico op schade aan het huis zelf. Dat ligt bij de eigenaar. Als we kijken naar eigenaar/bewoners, is het risico dus in financiële zin veel groter. Opvallend is trouwens dat juist huishoudens met hoge inkomens vaker in een gebied wonen met een groter overstromingsrisico.

De ongedekte schade ligt voor de meeste huiseigenaren na een overstroming tussen de € 12.000 en € 65.000. Dit is dus schade die de eigenaar uit eigen zak zal moeten betalen. CPB berekende dat iets meer dan 1 op de 3 eigenaren niet voldoende eigen geld heeft om die schade te betalen. De hoogte van de schade bij een overstroming is natuurlijk afhankelijk van heel veel factoren:

• Hoe zwaar is de overstroming? Staat er 20 cm of meer dan 1 meter water in de woning?
• Wat is de waarde en bouwstaat van de woning? Sommige huizen moet je bijna helemaal afschrijven en herbouwen na een overstroming, terwijl andere woningen relatief eenvoudig opgelapt kunnen worden.
• In hoeverre is er dekking van een verzekering of komt er een tegemoetkoming vanuit de overheid?

Over dit laatste aandachtspunt schrijft het Verbond van Verzekeraars meer.

Reactie Verbond op CPB-rapport
Het Verbond herhaalt de conclusies van CPB. Zij willen dan ook dat er meer aandacht komt voor het overstromingsrisico in de keus over waar welke woningen gebouwd gaan worden. Daarnaast vraagt het Verbond aandacht voor mogelijke misverstanden van verzekeringsdekkingen. Overstromingen van grote rivieren, het IJsselmeer of de zee zijn geen verzekerde gebeurtenissen. De schade valt nooit onder de standaarddekking van de inboedel- of opstalpolis.

Sinds 2021 hebben veel verzekeraars wel hun dekking uitgebreid naar overstromingen door “niet-primaire waterkeringen”. Dat zijn bijvoorbeeld de kleinere rivieren. Schade door ‘water van boven’ is ook vrijwel altijd verzekerd. Hier is een kaartje van wat wel primaire waterkeringen zijn.

Als een grote rivier overstroomt keert een verzekeraar dus niet uit. De overheid kan dan wel redding bieden via de Wet tegemoetkoming schade bij rampen (Wts). Of er sprake is van een ‘ramp’ wordt door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland ingeschat. Maar het kabinet beslist, ook als het een ‘ramp’ is, of ze een tegemoetkoming uitkeren aan gedupeerden. Er is dus geen garantie op een uitkering of de hoogte daarvan!

Voor jou en jouw klanten
Jouw hoofdtaak als SEH Erkend Financieel Adviseur zal vaak het geven van een goed, passend hypotheekadvies zijn. Maar daar hoort een advies over passende schadeverzekeringen bij. Niet eens specifiek voor de EFA, maar alleen al als Wft-adviseur wordt dat van jou verwacht. Jouw rol gaat niet zo ver dat jij moet onderzoeken hoe groot het overstromingsrisico is voor elk specifiek huis waar jouw klant zijn oog op heeft laten vallen.

Wel mag de klant van jou verwachten dat je uitleg geeft over de dekking van de verzekeringen voor de woning en inboedel. Als in jouw werkgebied sprake is van een relatief hoog overstromingsrisico, is het goed als je weet in hoeverre overstromingsschade wordt vergoed. Of eigenlijk: niet wordt vergoed. Overstromingen uit primaire waterkeringen zijn immers nooit gedekt. En er zijn nog altijd verzekeraars die ook overstromingen door secundaire waterkeringen niet afdekken.

Houd daar dus rekening mee in je advies.