Aftrekbaarheid bij advies rentecontract
Op 1 maart 2024 is een standpunt gepubliceerd over de aftrek van advies- en afsluitkosten bij afsluiten of aanpassen rentecontract (KG:051:2024:4). Als iemand met een eigenwoningschuld advies inwint over een nieuwe rente, dan zijn de advies- en afsluitkosten daarvan aftrekbaar. Het gaat daarbij niet alleen om advies over het openbreken van een bestaand rentecontract (oversluiten), maar ook om reguliere verlenging (aan het eind van een rentevaste periode, dan wel omzetting van variabele naar een vaste rente).

Dit standpunt is niet verrassend. In besluit DGB2010/921 van 10 juni 2010, was in onderdeel 4.5 al benoemd dat de kosten die rechtstreeks aan het opnemen, verlengen of aflossen van een geldlening zijn verbonden gelden als “kosten van geldlening”. En kosten van geldlening zijn aftrekbaar, ex art. 3.120 Wet IB2001.

Advies leidt niet tot aanpassing
Wanneer iemand advies inwint over een eigenwoningschuld, maar uiteindelijk wordt er geen lening aangegaan of niets aangepast, dan zijn de in rekening gebrachte advieskosten niet aftrekbaar. Dat is de conclusie die is weggeschreven in het kennisgroepstandpunt van 6 maart 2024 (KG:051:2024:5). Hiervoor geldt in feite dezelfde redenering als het hierboven genoemde standpunt, maar dan met een omgekeerd resultaat. Er zijn geen ‘kosten voor geldlening’ gemaakt, omdat een lening niet is opgenomen, verlengd of afgelost.

Perverse prikkel?
Het standpunt dat advieskosten niet aftrekbaar zijn, als er niets aan de eigenwoningschuld wordt aangepast, zou een prikkel kunnen zijn om toch iets aan te passen aan de lening. Een klant die langskomt, omdat hij wil weten of aanpassing van zijn hypothecair krediet nodig of wenselijk is, moet er echter op kunnen vertrouwen dat het advies volledig in het klantbelang gegeven wordt. Als na een inventarisatie en analyse van de adviseur blijkt, dat het niet nodig is om iets aan het hypothecaire krediet aan te passen, dan is dat feitelijk het meest passende advies.

Maar stel nu dat de adviseur voor dit advies € 500 in rekening brengt. Het advies om dan € 1 extra af te lossen op de hypotheek, wordt ineens passend uit fiscaal opzicht. Bij aflossing verander je immers wel iets aan de hypotheek, waardoor de € 500 ineens aftrekbaar wordt (waarmee zo’n € 185 wordt bespaard). De vraag is in hoeverre dit kwalificeert als ‘fraus legis’: het verbod om een constructie aan te gaan met als enig doel om belasting te besparen, zonder dat er enig andere betekenis aan de constructie zit.

Voor uw praktijk
SEH draagt het belang van integer en passend advies uit. Hoewel de fiscaliteit daarin een belangrijke rol speelt, gaat dit niet zover dat de randen opgezocht moeten worden. Actief adviseren om een betekenisloze wijziging te doen op de hypotheek, zodat advieskosten aftrekbaar zijn, is niet wat wij stimuleren. 

Tot slot wijzen we u nog op een belangrijk aandachtspunt in uw advies in hypothecaire kredieten die niet (volledig) kwalificeren als eigenwoningschuld. Het komt in de praktijk regelmatig voor dat een belastingplichtige meent advies- en bemiddelingskosten volledig in aftrek te kunnen brengen, terwijl dat niet het geval is. De advies- en bemiddelingskosten (cq afsluitkosten) zijn slechts aftrekbaar voor zover die kosten betrekking hebben op de eigenwoningschuld. Stel dat het advies wordt gegeven over een hypotheek van € 250.000, waarvan € 50.000 in box 3 loopt. Dan zijn de advieskosten ook slechts voor 80% (€ 200.000/€ 250.000 x 100%) aftrekbaar. Ook is de rente over meegefinancierde advieskosten slechts in die verhouding aftrekbaar.

Disclaimer

Dit artikel is geschreven naar inzicht van 11 april 2024. Stichting Erkend Hypotheekadviseur heeft bij het schrijven en redigeren van dit artikel de nodige zorgvuldigheid betracht. Stichting Erkend Hypotheekadviseur is op geen enkele wijze verantwoordelijk voor de schade die ontstaat als gevolg van eventuele onjuistheden in deze tekst.