Ruimere mogelijkheid consumptieve financiering verduurzaming

15 mrt 2023

Hopelijk leest u naast deze Nieuwsbrief ook altijd het vakblad Erkend. In het decembernummer van afgelopen jaar, heeft Harrie-Jan van Nunen al een mooi artikel geschreven over de mogelijkheden om verduurzaming consumptief te financieren.

Op pagina 21 van de Erkend geeft hij een rekenvoorbeeld van de verschillen in kosten tussen een hypothecaire en consumptieve lening van € 25.000. In dat voorbeeld ziet u dat consumptief lenen, ondanks een hogere rente, in veel gevallen financieel voordeliger kan zijn dan hypothecair lenen. Die verschillen kunnen behoorlijk oplopen.

Er is alleen wel één belangrijke drempel voor consumptief lenen: de lasten moeten wel passen binnen de consumptieve leennormen van de Vereniging Financieringsondernemingen Nederland (VFN) en die van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB), die de VFN-leennormen vrijwel 1-op-1 volgt.

Mogelijk aanpassing CK-leennorm verduurzaming
Jaren geleden was het nog heel normaal om iemand die maximaal hypothecair gefinancierd had, daarnaast nog een consumptief krediet te verstrekken. De leennormen consumptief krediet (CK) waren dermate ruim, dat iemand soms een maximale hypothecaire lening op basis van inkomen had van € 300.000, maar daar bovenop nog € 50.000 consumptief kon lenen. Die tijden zijn voorbij. In een reeks aanpassingen zijn die CK-leennormen sterk aangescherpt, laatstelijk op 15 juli 2022. Daardoor is het nu niet meer vanzelfsprekend dat iemand nog consumptief kan lenen, als hij al een maximale hypotheek heeft.

Meestal is het zelfs helemaal niet meer mogelijk. In veel gevallen zijn de leennormen voor hypothecaire kredieten nu ruimer. Zeker als je kijkt naar de verruiming van zowel de LTI (leencapaciteit op basis van inkomen) als de LTV (op basis van onderpand) bij het nemen van verduurzamingsmaatregelen.

VFN en NVB stellen nu voor om ook voor CK extra leencapaciteit te creëren als die lening wordt gebruikt ter verduurzaming van de woning. De gedachtegang daarachter is logisch: het Nibud heeft al uitgerekend dat de maandlasten van leningen tot € 9.000 voor het treffen van energiebesparende voorzieningen, worden gecompenseerd door het voordeel op de energierekening. En in sommige gevallen geldt deze uitzondering zelfs tot € 15.000 of € 25.000. Als dat voor een hypothecair krediet kan, dan moet dat ook voor een consumptief krediet kunnen.

Nog geen gelopen race
Eind februari zat de werkgroep die dit plan heeft uitgewerkt om tafel met diverse stakeholders, waaronder de AFM. De uitkomst van dat overleg, is bij het schrijven van deze Nieuwsbrief, nog niet bekend. Over het algemeen blijkt de AFM geen voorstander van verruiming van leennormen, dus mogelijk wordt het een uitdaging hen te overtuigen. Ze zouden de berekening van Harrie-Jan van Nunen moeten zien, op grond waarvan de AFM moeilijk kan weigeren de klant duizenden euro’s meer te laten betalen voor een hypothecair krediet, alleen omdat ze de CK-leennormen niet willen verruimen. Dat zou niet in het klantbelang zijn.

Gemiddeld kost het een huizenbezitter € 24.000 om een woning te verduurzamen tot energielabel B. De Nederlandsche Bank constateert dat veel huiseigenaren niet bereid zijn tot een dergelijk grote investering. Maar DNB vindt dat een gemiste kans: de investering verdient zichzelf veelal terug. Juist de meest kwetsbare huishoudens zouden meer gestimuleerd moeten worden de woning te verduurzamen. Met deze aanbeveling lijkt DNB wel positief te staan tegenover het VFN/NVB-voorstel.

Voor uw adviespraktijk
VFN heeft aangekondigd begin april 2023 te komen met nieuwe CK-leennormen (die vanaf 1 juli 2023 van kracht zouden moeten worden). Hopelijk maakt verduurzamingsuitzondering daar al deel van uit. Maar ongeacht of dit gaat gebeuren (en zo ja, per wanneer), is het nu al zaak om in het verduurzamingsvraagstuk de mogelijkheid van een consumptieve financiering mee te nemen. Reken de verschillen goed uit en leg de klant uit dat ook de rente op een PL aftrekbaar kan zijn, terwijl de bijkomende kosten vaak veel lager zijn.