Bij adviesvragen over complexe producten, zoals hypotheken of levensverzekeringen, moet u bovendien een Dienstverleningsdocument (DVD) overhandigen. Dit is geregeld in artikel 86f BGfo. In lid 2 van dat artikel staat de opsomming van de 12 aspecten van uw advies die daarin moeten zijn opgenomen.

Consumenten krijgen dus wel erg veel precontractuele informatie. In een Kamerbrief uit oktober 2020 gaat toenmalig minister van Financiën Hoekstra in op de doelmatigheid van het huidige DVD. Hij stelt daarin dat het DVD vrijwel niet gebruikt wordt voor het vergelijken van financiële dienstverleners en de vorm van dienstverlening. Het wordt meer gezien als naslagwerk. De minister trekt deze conclusie naar aanleiding van een rapport van CentERdata, een instituut voor dataverzameling en onderzoek. Zij hadden in 2020 onderzoek gedaan naar de effectiviteit van een nieuw informatiedocument voor het vergelijken van financiële dienstverlenersdatum.

Sinds 2020 heeft de AFM de opdracht gekregen te kijken of en in hoeverre het DVD aangepast moet worden, in de hoop dat consumenten wel financiële dienstverleners gaan vergelijken.  

Consultatie Vergelijkingskaart
De AFM heeft kennelijk de knoop doorgehakt, en besloten tot een aanpassing vanaf 2023. Het Dienstverleningsdocument verandert dan in een vergelijkingskaart. Verwarring met de Verzekeringskaart, nog zo’n onderdeel van de precontractuele informatie, ligt op de loer. De verzekeringskaart heette voorheen de Productwijzer. Dit besluit ligt nu ter consultatie voor. U kunt daarop nog reageren tot 18 september 2022.  

Als het besluit ingevoerd wordt, verandert ook art. 86f BGfo. Maar eigenlijk verandert er niet veel: de vergelijkingskaart bevat veelal dezelfde informatie (maar heet dus anders). Er wordt iets ‘geschoven’ met de 12 onderdelen van art 86f, lid 2. Een deel daarvan komt in een nieuw artikel 86fa.

Wat er vooral moet veranderen, aldus de AFM, is de vormgeving. De AFM zal hiervoor een webapplicatie bouwen, waarmee financiële dienstverleners hun Vergelijkingskaart kunnen opstellen. In het consultatiedocument staat die vormgeving niet expliciet benoemd. Wel wordt mede verwezen naar het onderzoek uit 2020. In eerdergenoemd rapport vindt u vanaf pagina 101 enkele schermprintjes van destijds voorgestelde vergelijkingskaarten. Hoewel die schermprintjes wel het een en ander duidelijk maken, roepen ze ook vragen op. De vergelijkingskaart lijkt namelijk een interactief document te worden: de klant moet bijvoorbeeld bij hypotheekadvies antwoorden op diverse (meerkeuze)vragen geven, zoals “welke dienstverlening wil je?”, “Al eerder een woning gekocht?” en “Zelfstandig ondernemer?”. De tutoyering komt uit de vergelijkingskaart en zijn niet onze invulling daarvan.

Uit de antwoorden op de vragen rolt dan de gemiddelde prijs voor de dienstverlening. Wat vooral ook opvalt, is dat in de menubalk van de web-applicatie (of welke vorm het dan ook krijgt) ook een verwijzing staat naar “Keuzehulpdienstverleners.nl”. Deze site bestaat (nog) niet, maar het lijkt erop dat de klant na het beantwoorden van enkele vragen, suggesties krijgt over alternatieve financiële dienstverleners. Uit het onderzoek zou blijken dat consumenten met de nieuwe methode meer geneigd zijn ook echt prijs en inhoud van de dienstverlening te vergelijken.

Ingangsdatum 2023?
Het voorgestelde besluit zou op 1 januari 2023 van kracht moeten worden. Dat is natuurlijk nog niet zeker. Het is bovendien een behoorlijk korte termijn, omdat er geen actie ondernomen zal worden tot de consultatieronde is verstreken. Dan is het al bijna oktober 2022. De AFM voorziet dan ook in een overgangstermijn: bestaande DVD’s mag u blijven gebruiken tot 1 juli 2023, is het voorstel. U heeft dus een half jaar de tijd om uw DVD’s uit te faseren naar vergelijkingskaarten, als het besluit in deze vorm wordt genomen.

Belang voor uw praktijk
Alle pogingen van de AFM en de overheid om klanten aan te sporen precontractuele informatie door te nemen, hebben die al decennialang niet veel succes. De regels worden telkens uitgebreid en voor een consument wordt de informatie juist niet overzichtelijker. Sinds kort moet u in bepaalde gevallen ook aangeven in hoeverre u ESG-normen naleeft (milieu-, sociale en beleidsaspecten), hoewel die normen nog niet precies bekend zijn. Feit blijft dat overheid en toezichthouder blijven proberen de informatie aan de man te brengen, ook al lijkt de consument hier geen behoefte aan te hebben. Dat betekent dat als het DVD vervangen wordt door een vergelijkingskaart, dat invloed heeft op uw praktijk.

De verplichting om de vergelijkingskaart ‘te overhandigen’ blijft van kracht, en de vraag is hoe dat precies werkt als de klant zelf meerdere vragen moet invullen. Als u dat samen met de klant (online) doet tijdens het oriënterend eerste gesprek, kan dat ietwat ongemakkelijk worden: de klant kan immers ook andere dienstverleners direct vergelijken. Inhoudelijk zal er niet echt iets veranderen ten opzichte van het DVD. Alleen bepaalde criteria voor een objectieve analyse binnen het advies veranderen op detail (en worden in een apart artikel opgenomen). Voor de rest is het vormgeving die verandert.

Maar mogelijk biedt de vergelijkingskaart u ook kansen. U kunt zelf ook snel zien wie als alternatieve dienstverlener, ofwel concurrent, wordt gesuggereerd. En dan bezien in hoeverre uw invulling van de vergelijkingskaart duidelijk maakt wat uw toegevoegde waarde is ten opzichte van die concurrenten. Er is onder het kopje “Waarom moet je deze financiële dienstverlener kiezen?” ruimte om eigen tekst in te vullen, waarin u ronkende tekst kunt plaatsen die potentiële klanten kan verleiden specifiek voor uw onderneming te kiezen.

Wij wensen u veel succes bij die invulling. Ongeacht of de vergelijkingskaart in de voorgestelde vorm doorgaat, kan het geen kwaad goed na te denken over de manier waarop u uw toegevoegde waarde aan de klant uitlegt.

 

Disclaimer

Dit artikel is geschreven naar inzicht van 29 augustus 2022. Stichting Erkend Hypotheekadviseur heeft bij het schrijven en redigeren van dit artikel de nodige zorgvuldigheid betracht. Stichting Erkend Hypotheekadviseur is op geen enkele wijze verantwoordelijk voor de schade die ontstaat als gevolg van eventuele onjuistheden in deze tekst.